1. Tìm hiểu chung
a. Xuất xứ – Hoàn cảnh ra đời
– Bài thơ Dọn về làng viết vào mùa đông 1950 về quê hương trong những năm kháng chiến chống Pháp. Nông Quốc Chấn viết Dọn về làng bằng tiếng Tày và tự dịch ra tiếng Việt.
– Bài thơ Dọn về làng được trao giải Nhì tại Đại hội liên hoan thanh niên và sính viên thế giới ở Béc – lin, sau đó được dịch đăng trên tạp chí Châu Âu.
b. Bố cục: 2 phần
– Phần 1: Từ đầu đến “Băm xương thịt mày, tao mới hả!” => Nỗi thống khổ của nhân dân và tội ác của giặc Pháp.
– Phần 2: Còn lại => Niềm vui của nhân dân khi quê hương được giải phóng.
c. Thể thơ : Tự do
2. Giá trị nội dung và nghệ thuật
a. Giá trị nội dung
– Miêu tả chân thực nỗi đau khổ của người dân trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
– Tố cáo tội ác, sự tàn bạo dã man của thực dân Pháp đối với nhân dân ta.
b. Giá trị nghệ thuật
– Hình ảnh thơ chân thực, sinh động, gần gũi với sinh hoạt cũng như tâm hồn người miền núi.
– Giọng thơ giàu cảm xúc.
– Sử dụng thành công, sáng tạo các biện pháp tu từ nghệ thuật.