1. Tóm tắt
Bấy giờ Lưu Bị, Quan Công, Trương Phi đang nương nhờ ở đất của Tào Tháo. Vì muốn che giấu mưu đồ của mình, Lưu Bị ngày ngày làm vườn. Một hôm Tào Tháo mời Lưu Bị đến để hỏi chuyện làm vườn. Lưu Bị tưởng mình đã bị phát hiện nên sợ hãi. Tào Tháo mời Lưu Bị thưởng mơ và nói chuyện “rừng mơ” trong trận đánh Lưu Tú.
Chợt mây đen kéo đến, Tào Tháo hỏi Huyền Đức về chuyện rồng và luận về những tên tuổi anh hùng thời đó. Huyền Đức đưa ra năm tên: Viên Thuật, Viên Thiệu, Lưu Biểu, Tôn Sách, Lưu Chương. Tào Tháo vừa nghe vừa cười rồi khẳng định anh hùng trong thiên hạ chỉ có Tào Tháo và Huyền Đức. Huyền Đức nghe vậy giật mình, đánh rơi đũa và bạo biện do tiếng sét. Tháo thấy thế không nghi ngờ gì Huyền Đức nữa.
2. Tìm hiểu chung
a. Vị trí đoạn trích:
– Hồi 21 (Tào Tháo uống rượu luận anh hùng – Quan Công lừa mưu giết Xa Trụ).
b. Bố cục: 5 phần
+ Mở truyện: Hoàn cảnh ăn nhờ ở đậu dưới trướng Tào Tháo của Lưu Bị.
+ Thắt nút: Tào Tháo cho người mời Lưu Bị đến phủ.
+ Phát triển: Lưu Bị đưa ra những nhân vật anh hùng và Tào Tháo bác bỏ.
+ Cao trào: Tào Tháo đưa ra quan niệm về anh hùng, khẳng định mình và Lưu Bị là anh hùng, Lưu Bị sợ hãi đánh rơi đũa.
+ Kết thúc: Nhờ tiếng sấm, Lưu Bị khéo léo qua mặt Tào Tháo.
3. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật
a. Giá trị nội dung:
– Ngợi ca Lưu Bị – một con người khiêm nhường, thận trọng, kín đáo, khôn ngoan.
b. Giá trị nghệ thuật:
– Khắc họa tính cách nhân vật qua lời nói, cử chỉ, dáng điệu, chi tiết giàu kịch tính, tăng sức hấp dẫn của lời kể.
– Sử dụng hình ảnh thiên nhiên để làm rõ tính cách nhân vật.