Một kế khí gồm có hai bình giống nhau, dung tích mỗi bình là $V$, nối với nhau bởi một ống nằm ngang có chiều dài $l$ và tiết diện trong là $s$. Trong ống có một giọt thủy ngân để ngăn cách khí trong hai ống và để làm vật chuẩn chỉ nhiệt độ. Bình bên phải đặt trong máy điều nhiệt và được giữ ở nhiệt độ $T_0$. Tìm công thức cho sự phụ thuộc ở nhiệt độ $T$ của bình bên trái và độ dời $x$ của giọt thủy ngân. Cho $V,l,s$ những giá trị hợp lí và suy ra rằng nhiệt kế này khá nhạy cảm.

Lấy gốc để tính độ rời $x$ là vị trí tương ứng với nhiệt độ của bình bên trái cũng bằng $T_0$ ( như bình bên phải), giả thiết rằng vị trí ấy chính giữa nối hai bình. Gọi $p_0$ và $p$ là áp suất của khí trong bình khi nhiệt độ của bình bên trái lần lượt là $T_0$ và $T$.
Ta có, theo phương trình trạng thái của lượng khí trong mỗi bình:
        $\frac{p(V+\frac{1}{2}sl+xs) }{T}=\frac{p_0(V+\frac{1}{2}sl) }{T_0}=\frac{p(V+\frac{1}{2}sl-xs) }{T_0}$
Từ đó suy ra $T=T_0 \frac{2V+(l+2x)s}{2V+(l-2x)s}$
Thí dụ: $V=5l=0,005m^3; l=20cm=0,2m; s=4mm^2=4.10^{-6}m^2$
Với $T_0=300K$ thì khi $x=5cm$, nhiệt độ $T$ có giá trị:
       $T=T_0(1+0,8.10^{-4})=300,24K$
Với một độ chênh lệch nhiệt độ $T-T_0=0,024K$ giọt thủy ngân rời chỗ $5cm$, như vậy nhiệt kế khá nhạy. Sự nở của bình đã được bỏ vì rất nhỏ so với sự nở của khí.